Als jij een gebroken been hebt, dan ga je niet naar de dierenarts. Je gaat naar iemand met verstand van gebroken (menselijke) benen, en dat geldt ook voor rechtszaken en advocaten. Als je verdacht wordt van een strafbaar feit, dan wil je de hulp van een strafrechtadvocaat en niet van een specialist bestuursrecht. Het is vervolgens belangrijk dat je een goed gevoel hebt bij de advocaat die jou van rechtsbijstand voorziet. Jullie moeten elkaar kunnen vertrouwen. Daarom kennen wij in Nederland de vrije advocaatkeuze.
Rechtsbijstandverzekering
Als je zelf een advocaat kiest, dan betaal je meestal een eigen bijdrage, uurtarief of vaste prijs. Dat kan anders zijn als je verzekerd bent voor rechtsbijstand. Verzekerden betalen vaak niets voor rechtshulp, of zij betalen slechts een eigen risico. Veel rechtsbijstandverzekeraars hebben ook nog eens zelf juristen en advocaten in dienst die jou kunnen helpen. Het afsluiten van een rechtsbijstandverzekering kan daarom verstandig zijn als je wel eens te maken krijgt met juridische problemen. Je bent alleen niet in alle gevallen verplicht om ook gebruik te maken van de jurist of advocaat die werkt voor jouw verzekeraar. Dit kan in sommige gevallen zelfs zeer onwenselijk zijn, bijvoorbeeld als jouw wederpartij dezelfde rechtsbijstandverzekering heeft. En dat is regelmatig het geval.
Vrije advocaatkeuze
Als er sprake is van een gerechtelijke procedure (een rechtszaak) of een administratieve procedure (bezwaar of administratief beroep), dan mag je zelf een advocaat uitzoeken en dan mag jij aan jouw verzekeraar vragen om (een deel van) jouw advocaatkosten te betalen. Dit noemen we de vrije advocaatkeuze. Jouw advocaat moet daarover afspraken met jouw verzekeraar, wat soms een paar dagen kan duren. Wacht dus niet te lang met het zoeken van een advocaat en vertel die advocaat ook direct dat je verzekerd bent voor rechtsbijstand.
Voordelen van een verzekering
Als je verzekerd bent voor rechtsbijstand, dan is het belangrijk om te kijken naar de toepasselijke polisvoorwaarden. De meeste verzekeraars vergoeden namelijk niet alleen de advocaatkosten, maar betalen ook een eventuele proceskostenveroordeling. Daarnaast hebben rechtsbijstandverzekeraars vaak een budget voor aanvullende kosten, zoals voor het inschakelen van een deskundige of voor het betalen van de getuigentaxe. Wil je zelf een rechtszaak starten, dan zullen de juristen van jouw verzekeraar beoordelen of er sprake is van een redelijke kans op succes. Zo weet je al snel of het überhaupt zin heeft om naar de rechter te stappen, of dat je beter een schikking kan treffen. Ben je het niet eens met het oordeel van jouw verzekering, geef dit dan gemotiveerd aan.